فناوری ساخت این سلاح ها اصلا آسان نیست؛ اما یمنی ها با تکیه بر توانایی و مهارت خود این کار دشوار را انجام داده اند. دراینجا نگاهی به فناوری موشک های بالدار و هواپیماهای بدون سرنشینی که یمن به جمع معدود سازندگان این سلاح ها پیوسته است، می اندازیم.
موشک بالدار چیست؟
واحد صنایع نظامی، چند روز پیش یک موشک بالدار با نام قدس را در نمایش موشک های بالستیک و پهپادها کشف کرد. موشک های بالدار کروز، دسته ای از سلاح های خودکششی هوایی هستند. این موشک ها دارای رهگیر اتوماتیک بوده و هدف گیری آنها بسیار دقیق است و حتی می توانند اشیائی به حجم یک اتومبیل را هدف بگیرند. تا الان، این موشک ها همچنان مجهز به سیستم های رادار و هشدار زودهنگام و سلاح های دفاع هوایی هستند. موشک های بالدار انواع مختلفی دارند که برد برخی از آنها به حدود صد و برخی تا ۳ هزار کیلومتر می رسد. امتیاز این موشک ها کوچک بودن آنها و نیز سرعت بسیار بالا و ارتفاع کم است که ساخت آن نیاز به تکنولوژی هندسی پیشرفته و پیچیده دارد.
یک موشک بالدار می تواند یک کلاهک هسته ای یا یک کلاهک انفجاری به وزن پانصد تا هزار کیلوگرم را حمل کند. برخی از آنها پایین تر از سرعت صوت و برخی ۳ برابر آن هستند. این موشک ها از زمین و دریا و هوا پرتاب می شوند. لازم به ذکر است که سازندگان اصلی این نوع از موشک ها روسیه و آمریکا هستند که چین و هند نیز به آنها پیوسته اند. از نظر تاریخی این نوع موشک برای نخستین بار در سال ۱۹۸۳ در اتحاد جماهیر شوروی تولید شد.
ویژگی های فوق العاده موشک های بالدار
شبکه خبری المسیره به تازگی در اینفوگرافیکی از ویژگی های موشک کروز از نوع بالدار سخن گفت، این موشک کاملا ساخت داخل است. در ارتفاع پایین حرکت می کند. برد آن به ۲۵۰۰ کیلومتر می رسد و از دقت بالا در اصابت هدف برخوردار است و میزان خطای آن کمتر از یک و نیم متر است.
این موشک از یک سیستم ناوبری دقیق و هدایت پیشرفته نظیر GPS برخوردار است و برای حمل یک کلاهک جنگی انفجاری با وزن ۴۵۰ کیلوگرم طراحی شده است. در مقایسه با دیگر موشک های بالستیک، به سختی می توان با این موشک ها مقابله کرد. زیرا در ارتفاع پایین حرکت می کند و رادارها از ردگیری آنها عاجزند و سیستم های دفاع موشکی را سردرگم می کنند.
موشک های بالدار معمولا مجهز به سنسور تصویربرداری با اشعه مادون قرمز، سیستم هدایت ناوبری، دوربین های دیجیتال پیشرفته، کلاهک جنگی به وزن ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ کیلوگرم، ابزار فرمان نوری،سلول سوختی، سیستم نقشه برداری و موتور توربو جت هستند. وزن این موشک ها همراه با محموله انفجاری آن به ۱۴۵۰ کیلوگرم می رسد.
موشک بالدار قدس
موشک قدس ۱ که در نمایشگاه نظامی اخیر انصار الله رونمایی شد، از خانواده موشک های کروز است. کارشناسان معتقدند این موشک بالدار یک موشک کاملا تاکتیکی بوده و بی تردید تغییرات زیادی در معادله جنگ با ائتلاف سعودی، اماراتی و صهیونیستی ایجاد خواهد کرد و مهاجمان به یمن باید منتظر غافلگیری های جدیدی باشند.
موشک قدس ۱ موجب افزایش دامنه بُرد و البته افزایش دامنه اهداف خواهد شد، بر این اساس ناامنی در جغرافیای وسیع تری در انتظار دشمنان یمن خواهد بود. خصوصا که این موشک از دقت بسیار بالایی در حمله به اهداف نیز برخوردار است.
اطلاعات گزارشی در رابطه با فناوری نظامی این موشک ها نشان می دهد که امتیاز این موشک ها در دست آمریکا و روسیه است و کشورهای چین، فرانسه، هند، پاکستان و ایران و سایر کشورهای بزرگ نیز به این فناوری رسیده اند. اما دستیابی یمن به این تخصص و فناوری نشان می دهد که مهندسان این کشور طی یک مدت زمان طولانی و با تلاش زیاد به آن دست پیدا کرده اند. این اطلاعات همچنین به موشک بالدار قدس نیز اشاره می کند. به نقل از منابع موثق، موشک بالدار قدس، از نظر مواد سازنده آن منحصر به فرد است. موشک بالدار قدس توسط سامانه GPS و نیز سیستم های کامپیوتری که محاسبات را داخل موشک انجام می دهند، هدایت می شود.
قابل توجه است که مجله آمریکایی جینز اعلام کرد که موشک قدس که یمنی ها به نمایش گذاشتند ساخت خود یمن است. این مجله همچنین اشاره کرد که این موشک از نوع موشک "یا علی" ایرانی است و موتوری شبیه آن دارد، اما به این معنا نیست که یک نسخه از آن باشد.
پیش از این ترکی المالکی سخنگوی ائتلاف تجاوز آمریکا- عربستان- امارات در ماه گذشته ادعا کرده بودکه موشک قدس که فرودگاه بین المللی ابها را هدف قرار داد، یک موشک ایرانی به نام یاعلی بوده است.
موشک های بالدار دارای چهار سیستم پیشرفته کنترلی هستند: سیستم تطبیق بینایی دیجیتال (DSMAC)، سیستم مسیریابی اصلی(IGS) ، سیستم موقعیت یاب (GPS) و سیستم ناوبری (Tercom).
سیستم کنترل اصلی موشک های بالدار، بر اساس شتاب موشک در مدار آن است. سیستم موقعیت یاب (GPS) از ویژگی ها و امکانات سیستم های ماهواره ای استفاده می کند که اطلاعات مربوط به موقعیت مکانی آن را در همه جای کره زمین و نیز نسبت به هدف مورد نظر آن رهگیری می کند.
در این میان سیستم ناوبری(Tercom)، از پایگاه داده ها که شامل نقشه های سه بعدی ذخیره شده در بخش جلوی موشک و مرتبط با سیستم رادار آن برای عملیات خواندن خطوط کانتور جغرافیایی منطقه ای که موشک بالدار بالای آن پرواز می کند، استفاده می کند. به طوری که موشک می تواند نقشه سه بعدی ذخیره شده خود را با اطلاعات خود از رادار در حالی که به سمت هدف پرواز می کند، مقایسه کند .این سیستم موشک را قادر می کند تا از ارتفاعات و موانعی که ممکن است در حین پرواز با آن مواجه شود دوری کند.
در مرحله ای که موشک به طور مستقیم به بالای هدف می رسد، دقیق ترین سیستم کنترلی آن شروع به کار می کند که آن سیستم تطبیق بینایی دیجیتال (DSMAC)است. در این زمان موشک بالدار شروع به مقایسه اطلاعات دوربین های دیجیتال خود و مختصات موضع و ابعاد آن روی زمین با ورودی ها و تصاویر هدف در پایگاه داده ها می کند. همچنین زمانی که موشک مطمئن است که بالای هدف حرکت می کند، کلاهک های جنگی آن که ۵۰۰ تا ۱۰۰۰کیلوگرم وزن دارند منفجر می شوند.
موفقیت موشک های بالدار در اجرای ماموریت های خود بستگی به نمایش برنامه الکترونیکی آن در تعیین دقیق نقطه پرتاب دارد تا بتواند موقعیت مکانی که در آن پرواز می کند را بشناسد.
سرعت بالا، کوچک بودن و ارتفاع کم این موشک ها موجب می شود تا هدف گرفتن آنها غیر ممکن باشد. طبق اطلاعات نظامی در حال حاضر، رصد این موشک ها به خاطر سامانه هشدار زودهنگام آن کار بسیار دشواری است.
می توان گفت که دربرابر موشک های بالدار که باپیشرفته ترین تکنولوژی ها ساخته شده اند، تنها با روش های ابتدایی می توان مقاومت کرد. به عنوان مثال عراق در جنگ ۲۰۰۳ با آمریکا از طریق روشن کردن آتش و انتشار دود و مواد آتش زای دیگر در مواضع مورد هدف این موشک ها، با آنها مقابله می کرد.این روش موجب می شود تا موشک در هوا منفجر شود. سوالی که مطرح می شود این است که آیا ریاض و ابوظبی نیز در مقابله با موشک های بالدار یمن، در فرودگاه ها و تاسیسات نفتی و حیاتی خود آتش روشن می کنند؟
ناجی الزعبی سرتیپ بازنشسته اردنی اعلام کرد که تفکر نظامی یمن و روی آوردن ارتش و کمیته های مردمی این کشور به جنگ سنتی کلاسیک در طولانی مدت، موفق شد که دشمن را با ساده ترین و کم هزینه ترین ابزار، به سقوط بکشاند. وی همچنین اعلام کرد که انتخاب نام قدس برای موشک های بالدار یمن، نشانه ثبات در موضع حمایت آنها از مسئله فلسطین است.
سرتیپ عبدالله جفری سخنگوی سابق نیروی هوایی یمن هم اظهار داشت موشک های بالدار کروز که یمنی ها شروع به ساخت آن کرده اند، سلاح های استراتژیک مهمی برای هدف های موشکی در همه انواع آن هستند که می توانند به عمق زمین های دشمن عربستانی و اماراتی رسیده و خسارت های سنگینی به آنها وارد کنند.
وی همچنین اضافه کرد که این موشک ها به راحتی قابل پرتاب و استقرار هستند، سرعت آنها به ۹۷۰ کیلومتر در ساعت می رسد و دقت هدف گیری آنها سه متر است. جفری همچنین در توصیف ادامه ویژگی های این موشک ها تصریح کرد که طول بالهای آنها به ۳.۳ و طول بدنه به ۷.۵ و قطر آنها به ۵۱ سانتیمتر می رسد و وزن آنها نیز ۴۵۰ کیلوگرم است.
انصارالله تا کنون ۲۱۸ موشک را برای حمله به اهدافی در عمق عربستان، از جمله فرودگاه «ملک عبدالعزیز» در جده و «ملک خالد» در ریاض، شلیک کرده است. بارزترین موشک هایی که استفاده شده اند از نوع «برکان ام اچ» بود که پالایشگاهی در ساحل دریای سرخ را در سال ۲۰۱۷ هدف قرار داد. استفاده از این موشک ها باعث ایجاد موازنه قدرت در جنگ یمن شده است. اما اکنون به کار بردن انواع پهپادها علیه متجاوزان باعث ایجاد موازنه وحشتی شده که دشمن را به فکر فرار از تبعات حملات انصارالله انداخته است.
موشک برکان ۱ و ۲: موشک برکان که نمونه های ۱ و ۲ آن رونمایی شده، ساخت مرکز توسعه و پژوهش های موشکی وزارت دفاع یمن است. موشک برکان ۲ پیشرفته تر از موشک های برکان ۱ و اسکاد است. موشک برکان ۱ دارای طول ۱۲.۵ متری و قطر ۸۸ سانتی متر است که وزن کلاهک آن نیم تُن است که وزن کلی آن به ۸ تن با قدرت تخریبی بالا می رسد. کلاهک جنگی موشک برای تخریب پایگاه های نظامی بزرگ طراحی شده است و بُرد آن به بالای ۸۰۰ کیلومتر می رسد.
موشک قاهر ۱ و ام ۲: موشکی قاهر ۱ یک موشک بالستیک است که میتواند اهداف را در فاصله ۵۰۰ کیلومتری با دقت هدف قرار دهد. به نظر می آید این موشک تقریباً همان سام ۲ است، موشکی که پیش از این، نام ارتش یمن جزو دارندگان آن به چشم می خورد و حالا انصارالله همان موشک را با تغییر ماهیت، از زمین به هوا، به موشکی زمین به زمین و با کارکرد بالستیک، تبدیل کرده است. موشک بالستیک قاهر ام ۲ نوع پیشرفته موشک قاهر ۱ است که دارای برد ۴۰۰ کیلومتر است و توانایی حمل یک کلاهک جنگی به وزن ۳۵۰ کیلوگرم را داراست. ویژگی منحصر به فرد موشک قاهر ام ۲ دقت بالا در اصابت به اهداف است و دقت اصابت آن ۵ تا ۱۰ متر است. قاهر ام ۲ در مرکز توسعه و پژوهش های موشکی وزارت دفاع یمن توسعه یافته است.
