اگرچه اکثر خودروهای موجود در کشور ما از گیربکس دستی استفاده می کنند و سومین پدال موجود در این خودروها کلاچ نامیده می شود اما گسترش روزافزون استفاده از گیربکس های اتوماتیک باعث شده سؤالاتی در این زمینه برای خریداران به وجود آید. واضح است که این خودرو فاقد پدال کلاچ هستند.
اما تفاوت بین خودروهای مجهز به این دو نوع گیربکس چیست و شما کدام نوع را باید انتخاب کنید؟ با مطالعه این نوشتار خواهید توانست انتخاب صحیح تری برای خرید خودروی خود انجام دهید.
- تفاوت خودروهای مجهز به گیربکس اتوماتیک و دستی در چیست؟
اگر بخواهیم خیلی ساده سخن بگوییم باید گفت گیربکس دستی نیازمند تعویض دنده توسط دستان راننده بوده و خب نام گیربکس هم به همین موضوع اشاره دارد. به این ترتیب راننده باید دسته دنده را از یک دنده به دنده دیگر حرکت داده و همان زمان پدال کلاچ را نیز درگیر کند. همین درگیر شدن راننده در فرایند تعویض دنده باعث می شود افرادی که به رانندگی علاقه داشته باشند از گیربکس های دستی استقبال بیشتری بکنند.
البته گیربکس دستی مزیت های زیاد دیگری نیز دارد. گیربکس های دستی از نظر مکانیکی ساده تر بوده و بنابراین هزینه خرید آن ها ساده تر از خودروهای مجهز به گیربکس اتوماتیک می باشد. این گیربکس ها در مقایسه با گیربکس های اتوماتیک سنتی مصرف سوخت کمتری داشته و پرفورمنس و عملکرد سریع تری ایجاد می کنند.
خب در خودروهای اتوماتیک فرایند تعویض دنده به صورت خودکار صورت می گیرد. شما به سادگی دسته دنده را در حالت D قرار داده و اجازه می دهید خودرو بقیه کارها را انجام دهد. شما حتی می توانید خودرو را بدون نگرانی از درگیر کردن کلاچ به صورت کامل متوقف کنید زیرا در خودروی اتوماتیک خبری از پدال کلاچ نیست.
- گواهینامه موردنیاز برای راندن خودروهای اتوماتیک و دستی
در کشور ما تفاوتی از بابت راندن خودروهای اتوماتیک و دستی برای اخذ گواهینامه رانندگی وجود ندارد اما در برخی کشورها همچون بریتانیا، وقتی راننده فقط گواهینامه مربوط به رانندگی با خودروهای اتوماتیک را دریافت کرده باشد اجازه راندن خودروهای مجهز به گیربکس دستی را نخواهد داشت؛ اما وقتی فردی گواهینامه راندن خودروهای دستی را داشته باشد قادر به راندن هر دو نوع خودرو خواهد بود.
اما دلیل این کار چیست؟ خب در خودروهای دستی پدالی وجود دارد که در خودروهای اتوماتیک نیازی به نگرانی درباره ی آن وجود ندارد. همچنین کار راننده در تمرکز روی رانندگی بیشتر می شود؛ بنابراین اگر شما گواهینامه خودروی مجهز به گیربکس دستی را دریافت کنید راندن خودروی اتوماتیک را راحت تر هم خواهید یافت.
راندن خودروی دارای گیربکس اتوماتیک آسان تر بوده و بیشتر افراد دوست دارند خودرویی با این نوع گیربکس را مخصوصاً در ترافیک های کلافه کننده شهری داشته باشند.
- خودروهای نیمه اتوماتیک چگونه هستند؟
تعداد محدودی از خودروها با گیربکس های نیمه اتوماتیک در دسترس هستند. گیربکس نیمه اتوماتیک اساساً همان گیربکس دستی با کلاچی است که به صورت الکترونیکی کنترل می شود. خودروهای مجهز به گیربکس نیمه اتوماتیک فاقد پدال کلاچ هستند اما شما باید دنده ها را تعویض کنید. این نوع گیربکس ها در خودروهای کوچک مثل فولکس واگن آپ و سیتروئن C۱ بکار رفته اند زیرا ابعاد این نوع گیربکس ها کوچک تر از گیربکس های کاملاً اتوماتیک است.
با این وجود عملکرد گیربکس های نیمه اتوماتیک به نرمی گیربکس های دستی یا اتوماتیک نیست و زمانی که می خواهید در سرعت های کم مثل پارک کردن حرکت کنید شاهد برخی ناهنجاری ها در این نوع گیربکس ها خواهید بود. همچنین تعویض دنده این گیربکس ها می تواند بسیار کند باشد و همین امر روی مصرف سوخت خودرو نیز تأثیر می گذارد.
اما اگر به هر دلیلی خواهان گیربکس نیمه اتوماتیک هستید پس باید به دنبال فولکس واگن آپ باشید. این خودرو سواری بسیار راحتی در شهر داشته و استفاده از گیربکس نیمه اتوماتیک باعث شده این خودرو نیازی به پدال کلاچ نداشته باشد.
- گیربکس ضریب متغیر CVT چیست؟
بجای استفاده از دنده های مرسوم و سنتی، گیربکس ضریب متغیر دارای تسمه و پولی است. فاصله بین این پولی ها باز و بسته می شود تا دنده های سبک تر و سنگین تر ایجاد گردد. به خاطر اینکه گیربکس CVT تعداد دنده ی نامحدودی دارد بنابراین نیازی به کارکرد سخت و دور بالای پیشرانه نخواهد بود و پیشرانه در کاراترین حالت و سرعت خود کار خواهد کرد. به همین خاطر گیربکس های CVT برای خودروهای کم مصرفی همچون تویوتا پریوس بهترین گزینه هستند.
اگرچه گیربکس CVT باعث می شود پیشرانه در کاراترین حالت خود قرار داشته و مصرف کمی را نشان دهد اما همه چیز بر وفق مراد نیست زیرا در زمان شتاب گیری سنگین شاهد صدای خسته کننده و بد این گونه خودروها خواهید بود. اگرچه گیربکس CVT به مصرف کم پیشرانه کمک می کند اما از طرف دیگر شتاب گیری خوبی نخواهید داشت زیرا آن ها اجازه نمی دهند پیشرانه در حداکثر دور خود کار کند.
همان گونه که گفته شد اگر به دنبال بهترین خودروی مجهز به گیربکس CVT هستید یکی از گزینه ها تویوتا پریوس هیبریدی خواهد بود. این گیربکس باعث می شود پریوس مصرف سوختی استثنایی داشته باشد و سواری راحتی را ارائه کند.
- گیربکس دوکلاچه DCT چیست؟
گیربکس دوکلاچه همان گونه که از نامش پیداست دارای دو کلاچ می باشد و از جمله خودروهایی که به این نوع گیربکس مجهز است آئودی TT را می توان نام برد.
گیربکس دوکلاچه از دو کلاچ و دنده های عجیبی استفاده می کند. خبری از پدال کلاچ نیست و بجای آن شما معمولاً دنده ها را با استفاده از دسته دنده یا پدال های پشت فرمان تعویض می کنید.
در این نوع گیربکس ها یک کلاچ مختص آماده کردن دنده های زوج و دیگری مختص آماده کردن دنده های فرد است و بنابراین زمانی که شما به طور مثال می خواهید دنده چهار را انتخاب کنید کلاچ آن را آماده کرده و بنابراین تعویض نرم و سریعی خواهید داشت. سرعت تعویض دنده این گیربکس ها به طور قابل توجهی سریع تر از نمونه های اتوماتیک سنتی است.
به همین خاطر خودروهای دارای گیربکس دوکلاچه شتاب گیری سریع تری دارند و از آن ها در خودروهای اسپورتی همچون پورشه ۹۱۱ و آئودی R۸ استفاده شده است.
این گیربکس ها گزینه ای ایده آل برای خودروهای خانوادگی هستند زیرا بهترین های گیربکس های اتوماتیک و دستی را ارائه می کنند.
فاصله کوچک بین تعویض دنده ها نیز باعث می شود گیربکس های دوکلاچه راندمان بهتری نسبت به نمونه های سنتی داشته باشند زیرا چرخ های خودرو تقریباً همیشه به پیشرانه متصل بوده و میزان اتلاف قدرت کم است. به همین خاطر گیربکس های دوکلاچه در خودروهای رده میانی ای همچون فولکس واگن گلف و فورد فوکوس نیز بکار می روند.
البته گیربکس های دوکلاچه نیز معایبی دارند. این گیربکس ها پیچیدگی بیشتری در مقایسه با نمونه های مرسوم داشته و بنابراین هزینه های تعمیر آن ها بالاتر است. همین پیچیدگی باعث شده قیمت خودروهای مجهز به آن بیشتر باشد.
فولکس واگن پولو یکی از ارزان ترین خودروهای مجهز به گیربکس های دوکلاچه است. گیربکس هفت سرعته این خودرو نه تنها سواری راحت تری را در شهر ایجاد می کند بلکه یک دنده اضافی آن نسبت به گیربکس دستی باعث می شود در بزرگراه ها نیز صدا و مصرف سوخت کمتری وجود داشته باشد.
- گیربکس اتوماتیک سنتی چیست؟
گیربکس اتوماتیک سنتی و مرسوم به عنوان گیربکس اتوماتیک مبدل گشتاور هم شناخته می شود. در این نوع گیربکس، مبدل گشتاور کار کلاچ را انجام داده و ارتباط روغن بین پیشرانه و چرخ ها را برقرار می سازد.
این امر باعث تعویض دنده های بسیار نرمی می شود و به همین خاطر برخی خودروهای لوکس همچون مرسدس S کلاس از گیربکس اتوماتیک با مبدل گشتاور استفاده می کنند.
متأسفانه فقدان ارتباط فیزیکی بین پیشرانه و چرخ ها به معنی راندمان پایین تر گیربکس اتوماتیک سنتی است. این گیربکس گران تر از نمونه های دستی بوده و همین موضوع بر قیمت نهایی خودرو تأثیر می گذارد.
مرسدس بنز S کلاس به صورت استاندارد با گیربکس اتوماتیکی که تعویض های بسیار نرمی دارد عرضه می شود.
منبع: carwow
